انتخاب روغن موتور مناسب با شرایط آب و هوایی و همچنین حرارت کاری موتور، بهترین راه برای مراقبت از موتور خودرو است. از اینرو آشنایی با عوامل مهم برای انتخاب و گزینش یک روغن موتور امری ضروری است. در ادامه برخی از مهمترین این عوامل را بررسی می کنیم:
برای تعیین سطح کیفیت روغن موتور از استانداردی به‌نام API استفاده می‌شود. برای موتورهای بنزینی از حرف S و برای موتورهای دیزلی از حرف C استفاده می‌شود؛ بنابراین اگر روغن موتوری برای موتور بنزینی مناسب باشد به شکل API S شروع می‌شود و روغنهای مناسب برای موتورهای دیزلی با عبارت API C آغاز می‌گردند. اما این تمام ماجرا نیست و نمی‌توان میزان کیفیت روغن را تشخیص داد. در این استاندارد برای روغن موتورهای بنزینی پس از حرف S یکی از حروف A تا N می‌آید و برای روغن موتورهای دیزلی پس از حرف C یکی از حروف A تا J درج می‌شود. در این طبقه‌بندی هرچه به سمت حرف A می‌رویم از سطح کیفیت روغن کاسته می‌شود و حرکت به سمت حروف N و J نشانگر افزایش سطح کیفیت است؛ ازاین‌رو یک روغن موتور بنزینی با مشخصه API SN از بالاترین کیفیت و با مشخصه API SA از پایین‌ترین سطح کیفی برخوردار است.
گرانروی یکی از عامل‌های روانکاری است. ازنقطه‌نظر دمای محیط و دمای عملیاتی موتور، این عامل از مشخصه‌های اولیه و اساسی در انتخاب روغن برای موتورها است. حتی قبل از برپایی سیستم‌های طبقه‌بندی بر اساس سطح کارایی، تنها پارامتر انتخاب روان‌کننده‌ها، گرانروی بوده است. گرانروی را می‌توان مقاومت سیال در برابر حرکت تعریف کرد. به طور کلی می‌توان گفت گرانروی مایعات با دما رابطه‌ی عکس داشته و هرچه دما بالاتر رود میزان گرانروی کاهش می‌یابد و در اصطلاح مایع شل‌تر می‌شود. این اصلی است که در انتخاب یک روغن موتور باید به شکلی جدی مورد توجه قرار گیرد. با استارت خوردن خودرو، قطعات موتور شروع به حرکت می‌کنند و در این هنگام است که روغن باید به سرعت کار روانکاری را آغاز کند؛ در غیر این صورت آسیب‌های جدی به موتور وارد خواهد شد. اما در صورتی که روغن در اثر دمای پایین محیط، دچار افزایش گرانروی شود نمی‌تواند به سرعت حرکت کرده و قطعات متحرک را روانکاری کند؛ از سویی دیگر دمای بالای محیط نیز موجب کاهش گرانروی شده و عملکرد روغن را با مشکل رو‌به‌رو می‌کند و روغن نمی‌تواند به خوبی قطعات را پوشش دهد.
نخستین بار انجمن مهندسین خودرو آمریکا (SAE) سیستم طبقه‌بندی روان‌کننده‌ها را بر مبنای محدوده‌ی گرانروی روغن‌ها در دماهای مختلف، ارائه کرد. این استاندارد از اعدادی بین ۰ تا ۶۰ تشکیل شده و در برخی مواقع حرف W نیز در آن دیده می‌شود. استاندارد SAE به نوعی تعیین‌کننده‌ی ویسکوزیته‌ی روغن موتور است. عدد ۰ در این استاندارد نشان‌دهنده‌ی کمترین میزان گرانروی بوده و نمایانگر روغنی است که به راحتی جاری می‌شود در عوض با حرکت به سمت عدد ۶۰ میزان گرانروی افزایش می‌باید و SAE 60 نشانگر روغنی با گرانروی بسیار بالا است که یعنی سخت جاری می‌شود. استفاده از حرف W در این استاندارد نیز برای نشان دادن حداقل میزان گرانروی در سرمای زمستان است که از کلمه‌ی Winter می‌آید.
روغن موتور از دو قسمت روغن پایه و افزودنی (ادیتیو) تشکیل شده است. روغن پایه مواد اصلی و پایه روغن موتور را تشکیل می دهند و افزودنی ها برای افزایش کارایی و اضافه شدن خواص اضافه برای کارکرد بهتر روغن موتور می باشند.
روغن موتور معدنی یا غیرسینتتیک، صرفا از نفت خام تشکیل شده است و با ادیتیوهای مختلف مخلوط و عرضه می گردند.
روغن تمام سینتتیک به صورت شیمیایی و مصنوعی در آزمایشگاه تولید می شوند و روغن نیمه سینتتیک مخلوطی از روغن های معدنی و سنتتیک می باشند.
روغنهای معدنی دارای مولکول هایی با شکل نامنظم هستند، اما روغن های تمام سینتتیک بدلیل تولید مصنوعی و شیمیایی به صورت منظم و هم اندازه در کنار هم قرار گرفته اند، که باعث انتقال فشار به صورت یکنواخت و در نهایت روغن کاری بسیار بهتر و موثرتر موتور خودرو می باشند. هم چنین در دماهای مختلف سرد و گرم از نظر گرانروی مناسبتر بوده و دما کمترین اثر را روی کار این روغن موتورها دارد.
پس علاوه بر کارکرد و ثبات بیشتر از ابتدا تا انتهای کارکرد آن، عملکرد بهتری از روغن موتورهای معدنی داشته و عمر خودرو را افزایش می دهد.
از مهمترین افزودنی‌های روغن موتورهای تمام سنتتیک می‌توان به شوینده‌ها، ضد زنگ‌ها، آنتی‌اکسیدان‌ها و ترکیبات ضد خوردگی اشاره کرد. این مواد رسوبات حاصل از احتراق سوخت را جذب می‌کنند، مانع از ایجاد واکنش اکسیداسیون می‌شوند و از خوردگی و زنگ‌زدگی فلز هم جلوگیری می‌کنند.
